Ο Μικρός Αδερφός

One from the Heart recommends Διανομή Νέα

Η One from the Heart παρουσιάζει την ταινία της Λεονόρ Σεράιγ (Leonor Serraille), Ο Μικρός Αδερφός (Un Petit FrèreMother and Son). Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Διαγωνιστικό Πρόγραμμα του Φεστιβάλ Καννών, ενώ στη συνέχεια προβλήθηκε στα Φεστιβάλ του Ρότερνταμ, της Σεβίλλης, της Γάνδης, του Ρίο, του Δουβλίνου και στο εκλεκτικό Φεστιβάλ της Βιέννης (Viennale). H ανερχόμενη (10 Rising Talents to Watch 2023 – Unifrance) Αναμπέλ Λενγκρόν, πρωταγωνίστρια της ταινίας κέρδισε το Βραβείο Ερμηνείας στο Φεστιβάλ της Στοκχόλμης αλλά και στο Φεστιβάλ Les Arcs, όπου η ταινία τιμήθηκε επιπλέον και με το Βραβείο Καλύτερης Φωτογραφίας για την διευθύντρια φωτογραφίας Ελέν Λουβάρ. Η ταινία προβλήθηκε στην Ελλάδα στο 63o Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια στο 12o Φεστιβάλ Αιγαίου. Βγαίνει στις αίθουσες στις 5 Οκτωβρίου.

Στα τέλη της δεκαετίας του ’80 η Ροζ, χωρισμένη μητέρα, φθάνει στη Γαλλία από την Αφρική, εγκαθίσταται στο διαμέρισμα φίλων στα προάστια του Παρισιού, μαζί με τους δύο γιους της, Ζαν και Ερνέστ. Μπροστά της βρίσκεται η ευκαιρία μιας νέας ζωής ελεύθερης από τις συμβάσεις της προηγούμενης καθημερινότητάς της, αλλά και μια σειρά από προκλήσεις για μια νέα γυναίκα με δυο παιδιά σε μια ξένη χώρα. Ο Μικρός Αδερφός αποτελεί μια ανορθόδοξη οικογενειακή -και όχι μόνο- τοιχογραφία καταγράφοντας με ελλειπτικό τρόπο τη δημιουργία μιας νέας οικογένειας, αλλά και τη διάλυσή της από το τέλος της δεκαετίας του ’80 μέχρι τις μέρες μας. Μαζί σκιαγραφεί και το πορτρέτο όχι μόνο μιας χώρας, αλλά και της ίδιας της Ευρώπης καθώς μέσα στα χρόνια εγκαταλείπει το φιλελεύθερο κοινωνικό προσωπείο για να οδηγηθεί σταδιακά στο συντηρητισμό.

Μετά το ντεμπούτο της Μια Νέα Γυναίκα με το οποίο κέρδισε την Χρυσή Κάμερα στο Φεστιβάλ Καννών, η Λεονόρ Σεράιγ δημιουργεί άλλο ένα συγκλονιστικό πορτρέτο μιας αληθινά ελεύθερης γυναίκας που παλεύει για την οικογένειά της, αλλά και για τη δικιά της χειραφέτηση σε μια νέα πατρίδα επιβεβαιώνοντας ότι αποτελεί μία από τις πιο ξεχωριστές νέες φωνές του γαλλικού σινεμά.

Σημείωμα της σκηνοθέτιδας:

Πιστεύω ότι η ταινία γεννήθηκε από μία έλλειψη, και μια έκπληξη όταν συνειδητοποίησα ότι δεν είχα δει μια τέτοια ιστορία στο σινεμά, παρόλο που είναι κομμάτι της χώρας μου, της ζωής μου. Αυτό το σχέδιο για ένα «οικογενειακό μυθιστόρημα» συνδέεται με την ανάγκη μου να εξιστορήσω ένα μέρος της ιστορίας τους στα παιδιά μου, ή τουλάχιστον μια ερμηνεία της ιστορίας τους.

Μετά την ταινία Μια Νέα Γυναίκα ήθελα να προσεγγίσω ένα διαφορετικό σχέδιο, πιο μυθιστορηματικό. Μιλούσα γι’ αυτό στον πατέρα των παιδιών μου καθώς έπαιρνε μορφή στο μυαλό μου. Αναζητούσα μια μορφή έγκρισης από την πλευρά του αλλά εκείνος μου είπε ότι αυτό που έχει σημασία είναι να πω την ιστορία με τον δικό μου τρόπο.

Μετά από μήνες ξεκαθάρισε μέσα μου ότι θα ήταν ελεύθερα εμπνευσμένη από την ιστορία του και θα ήταν η δική μου ταινία. Τι σημαίνει να ανήκεις σε μια οικογένεια; Τι σημαίνει να είσαι μητέρα; Να είσαι γιος; Να έρχεσαι από αλλού, να είσαι Γάλλος; Η ταινία ξεκινά από αυτή τη λευκή σελίδα που μου δόθηκε. Προσέγγισα την ταινία με ένα μείγμα ελευθερίας και ευθύνης.

Προσπάθησα να κατανοήσω τους χαρακτήρες, να τους αφήσω να με κερδίσουν συναισθηματικά. Η καρδιά της συγγραφής του σεναρίου ήταν να τους σκιαγραφήσω ως ξεχωριστές και πολύπλοκες προσωπικότητες, όπως θέλω να με αντιλαμβάνονται κι εμένα. Για παράδειγμα, είμαι μια γυναίκα αλλά δεν θέλω να με χαρακτηρίζει μόνο αυτή η πλευρά, καθώς δεν εξηγεί τα πάντα γύρω από την ταυτότητα μου. Για αυτή την οικογένεια ισχύει το ίδιο πράγμα. Γεννήθηκαν αλλού και φτάνουν στην Γαλλία, σίγουρα αυτό τους καθορίζει. Αλλά η κοινωνία, τα μέσα ενημέρωσης και ειδικότερα οι πολιτικές, επιβάλουν ετικέτες, λέξεις και ορισμούς πάνω στους ανθρώπους. Στον κινηματογράφο μπορούμε να εξερευνήσουμε άλλα πράγματα. Μπορούμε να δούμε τι υπάρχει πίσω από αυτό που προβάλουν πάνω μας. Σε κάθε περίπτωση αυτό προσπάθησα να πετύχω. Να φέρω στο φως στοιχεία που θα αλλάξουν την οπτική μου.

Παρατηρώ τους χαρακτήρες ως ήρωες ενός μυθιστορήματος, γιατί έτσι τους αντιλαμβάνομαι. Έπρεπε να είμαι διακριτική, να τους αφήσω χώρο, και να δείξω την πολυπλοκότητά και την κομψότητα τους. Όλοι οι ηθοποιοί είναι ψηλοί, ήθελα μάλλον υποσυνείδητα να γεμίζουν τα κάδρα, να επιβάλλονται ως φιγούρες, ως μοντέλα, ως ορόσημα.  

Ο Ζαν είναι ένα παιδί που φθάνει στην Γαλλία με πολλές ελπίδες στηριγμένες πάνω του. Όπως κάθε παιδί που αγαπά τη μαμά του θέλει να ικανοποιήσει τις προσδοκίες της για αυτόν. Αργότερα, μεταφέρεται σε ένα άλλο περιβάλλον, την αστική τάξη της Ρουέν, μέσα στην οποία αισθάνεται ξένος. Η σχολική επιτυχία δεν φτάνει για να νιώσει ίσος. Με ενδιέφερε να σκιαγραφήσω αυτή την «άσκηση προς την επιτυχία», να αναρωτηθώ για τα όρια της. Είναι ο μεγάλος αδερφός που κάνει και τον πατέρα για τον μικρό του αδερφό και δεν αντέχει τις ευθύνες. Είχε τον χρόνο να ονειρευτεί τη ζωή του; Αυτή την κατάσταση ήθελα να εξερευνήσω.

Ο Ερνέστ, ο μικρότερος, έχει μια διαδρομή σχεδόν αντίθετη. Και αυτός κρατάει πολλά στους ώμους του. Φαίνεται πιο δυνατός από τον Ζαν, αλλά βαθιά μέσα του ίσως δεν είναι. Και αυτός πέρασε μια δύσκολη φάση. Έχει και εκείνος ερωτήματα γύρω από την ταυτότητά του. Κάποια στιγμή ακούει το εξής: «η κατάθλιψη δεν είναι για εμάς. Κάνεις πολύ παρέα με λευκούς». Ποιο χρώμα αισθάνεται ο Ερνέστ; Κάποιες στιγμές μια μελαγχολία επικρατεί, μια στεναχώρια διατρέχει τις γενεές και οι πιο μικροί είναι οι αποδέκτες της, χωρίς να μπορούν να την διακρίνουν.

 Έγραψαν για την ταινία:

«Συναισθηματικά ώριμη, κομψή και πολύ συγκινητική. Ένα ανεπιτήδευτα φιλόδοξο δράμα, απλά και ποιητικά ειπωμένο σε τρεις χρόνους μέσα σε μια περίοδο είκοσι ετών. Η Σεράιγ προοδεύει με αυτοπεποίθηση. Μια πολύπλοκη, μη εξιδανικευμένη πρωταγωνίστρια που ερμηνεύεται με μεγάλη ζωντάνια από την Αναμπέλ Λενγκρον. Με την φοβερή ενέργεια της δίνει μια υπέροχη ερμηνεία.  Η κοινωνική οπτική της ταινίας είναι διευρυμένη και συμπεριληπτική: Εμπνευσμένη από τη ζωή και τις ρίζες του πατέρα των παιδιών της, το σενάριο της Σεράιγ ενσωματώνει υπόγεια σχόλια για την κοινωνικοοικονομική κατάσταση των τάξεων στη Γαλλία μέσα στην προσωπική ιστορία των ηρώων, αποφεύγοντας έξυπνα να κάνει σύμβολα τους ζωντανούς και οξυδερκείς πρωταγωνιστές της». Variety – Guy Lodge

«Μια πραγματική έκπληξη. Μια συναρπαστική, ποιητική και ταυτόχρονα ρεαλιστική ταινία, με μια υπέροχη Αναμπέλ Λενγκρον. Γήινη και παθιασμένη, η ταινία έχει λιγότερα κοινά με το σινεμά του Κεν Λόουτς και των αδερφών Νταρντέν και περισσότερα με το Small Axe του Στιβ Μακούιν. Μια ταινία που μοιάζει με ένα κουτί με κοσμήματα σπουδαίων στιγμών: Υπάρχουν πολύτιμα πράγματα εδώ και αληθινή λάμψη επίσης». ★★★★ Daily Telegraph – Robbie Collin

«Ένα συγκινητικό δράμα, με την υπέροχη ερμηνεία της Αναμπέλ Λενγκρον. Μια μελέτη της ενηλικίωσης που ποτέ δεν συμβαίνει πραγματικά. Ταυτόχρονα, διερευνά την απατηλή γραμμή που χωρίζει την παιδική από την ενήλικη ζωή, την αθωότητα και την εμπειρία, το παρόν και το παρελθόν».  ★★★★ The Guardian – Peter Bradshaw

«Η 2η ταινία της Λεονόρ Σεράιγ συγκινεί με την ανθρωπιά της και την εξύψωση της ατομικής χειραφέτησης». Le Monde

«Ένα καθηλωτικό πορτρέτο με συγκινητικές πινελιές. Η ερμηνεία της πρωταγωνίστριας προσθέτει ανάλαφρες στιγμές. Το ατού της είναι οι εκφράσεις της που προκύπτουν την κατάλληλη στιγμή». Hollywood Reporter

«Χάρις στο καλογραμμένο σενάριο και στην φωτογραφία της Ελέν Λουβάρ οι ηθοποιοί έχουν την ευκαιρία να λάμψουν. Ερμηνεύοντας αυτή τη μάνα κουράγιο, η Αναμπέλ Λενγκρόν καθηλώνει στην ταινία Ο Μικρός Αδερφός που κλείνει το Φεστιβάλ Καννών τόσο όμορφα». PREMIERE

★★★★ L’Humanité ★★★★ Le Figaro ★★★★Le Monde ★★★★ Le Parisien

★★★★ Les Inrockuptibles ★★★★ Marie Claire ★★★★ Télérama

★★★★★ Les Echos ★★★★★ Ouest France ★★★ Libération

★★★ Paris Match ★★★ Première ★★★ Cahiers du Cinema

★★★ La Croix ★★★ France Info Culture ★★★ Fiches du Cinema

Με την υποστήριξη του προγράμματος Δημιουργική Ευρώπη – MEDIA