ΛΕΥΚΟΙ ΙΠΠΟΤΕΣ
Les Chevaliers Blancs/ White Knights
ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΣΑΝ ΣΕΜΠΑΣΤΙΑΝ
H One from the Heart παρουσιάζει τη νέα ταινία του σπουδαίου σκηνοθέτη Γιοακίμ Λαφός, Λευκοί Ιππότες. Ο Βέλγος δημιουργός επιστρέφει μετά από τη συγκλονιστική και βραβευμένη στις Κάννες ταινία του Πέρα από τη Λογική με ένα δυνατό δράμα που εμπνεύστηκε από ένα αληθινό περιστατικό, που έγινε το 2007 όταν μέλη της μη κυβερνητική οργάνωσης Zoe’s Arc συνελήφθησαν να προσπαθούν να μεταφέρουν παράνομα ορφανά παιδιά από το Τσαντ στη Γαλλία με σκοπό να υιοθετηθούν από Γάλλους πολίτες.
Η ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ του Τορόντο, κέρδισε το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν, ενώ προβλήθηκε και στα Φεστιβάλ του Ρότερνταμ, του Γκέτεμποργκ και του Μαρακές ανάμεσα σε άλλα. Στην ταινία πρωταγωνιστεί ο βραβευμένος στις Κάννες Βενσάν Λιντόν (Ο Νόμος της Αγοράς) σε μια καθηλωτική ερμηνεία, ενώ τον πλαισιώνουν επάξια η Βαλερί Ντονζελί, ο Ρεντά Κατέμπ και η Λουίζ Μπουργκουάν. Η ταινία θα βγει στις ελληνικές αίθουσες στις 5 Μαΐου 2016 μετά την ελληνική πρεμιέρα της στο 17ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου την Κυριακή 10 Απριλίου.
Ο Ζακ, υπεύθυνος της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης (ΜΚΟ) Move for Kids, σχεδιάζει μια σημαντική αποστολή. Εκείνος και η ομάδα του αναλαμβάνουν να μεταφέρουν 300 ορφανά, θύματα του εμφύλιου πολέμου, από το Τσαντ στη Γαλλία προκειμένου να υιοθετηθούν από γαλλικές οικογένειες. Παράλληλα, η Φρανσουάζ, μια ανεξάρτητη δημοσιογράφος, έχει προσκληθεί να καλύψει τηλεοπτικά αυτή την αποστολή καταγράφοντας με την κάμερά της τα γεγονότα ώστε να επικυρωθεί ο ουμανιστικός χαρακτήρας της επιχείρησης. Βιώνοντας τη σκληρή πραγματικότητα μιας χώρας σε πόλεμο και τις πολιτικές διαστάσεις του εγχειρήματος, σταδιακά τα μέλη της ΜΚΟ αλλά και η Φρανσουάζ βλέπουν τις τακτοποιημένες πεποιθήσεις τους να τίθενται υπό αμφισβήτηση και έρχονται αντιμέτωποι με τα όρια και τις αληθινές διαστάσεις της ανθρωπιστικής παρέμβασης.
Ο Γιοακίμ Λαφός στον αντίποδα του μελοδραματισμού, με οξυδέρκεια και πολιτική αιχμηρότητα, ρίχνει τη κοφτερή ματιά του στα παρασκήνια των καλών προθέσεων της Δύσης και δε διστάζει να επιτεθεί στη νέα ανθρωπιστική αποικιοκρατία σε μια ταινία επίκαιρη όσο ποτέ, γεμάτη αναλογίες με τη στάση της Ευρώπης στο προσφυγικό ζήτημα.
Όπως αναφέρει ο σκηνοθέτης στο σημείωμά του:
«Σε αυτή την ταινία όλα ήταν μεγαλύτερα από οτιδήποτε είχα κινηματογραφήσει πιο πριν, τα τοπία, τα απομακρυσμένα μέρη και οι κινήσεις της κάμερας. Η λύση μου ήταν να πιαστώ από τους χαρακτήρες και να τους ακολουθήσω σε όλη τους την πολυπλοκότητα μέχρι που βρήκα την ακρίβεια στη φόρμα που αναζητούσα. Είχα στο νου μου τα μαθήματα που πήρα από τον Σίντνεϋ Λιούμετ, τους αδερφούς Νταρντέν και τον Μορίς Πιαλά. Η αλήθεια των χαρακτήρων φτιάχνει μια ταινία. Σαν γλύπτης, πρέπει να σμιλεύεις την πέτρα μέχρι να αποκαλυφθεί η αλήθεια.
Πάντα στο όνομα του «κάνω το καλό» θεμελιώδη ερωτήματα μπαίνουν στην άκρη. Η ορθότητα του δικαιώματος κάποιου να παρέμβει είναι ένα από αυτά. Ποια ευχή ή επιθυμία πραγματικά δίνει το κίνητρο στους δυτικούς να συμμετέχουν σε αυτές τις αποστολές στο όνομα της ανθρωπιστικής βοήθειας και της δημοκρατίας;
Ο Ζακ Αρνό, ο κεντρικός χαρακτήρας, δεν ακολουθεί τους νόμους, φτιάχνει τους δικούς του. Αποφασίζει τι είναι νόμιμο και τι όχι, άσχετα από τις πολιτικές παραμέτρους που αποτελούν την βασική συζήτηση εδώ, που αφορά στην αποδοχή του διαφορετικού και στις βασικές αρχές που διέπουν την πραγματικότητα. Ξαναγυρνάμε στο θέμα «του δικαιώματος παρέμβασης». Με ένα τρόπο ο Ζακ Αρνό εφαρμόζει αυτή την ιδέα κυριολεκτικά, ακολουθώντας μια δυναμική προσέγγιση. Κι όμως αυτή η ιδέα δεν λειτουργεί, δεν μπορείς να βοηθήσεις ανθρώπους χωρίς να εμπλέκονται και οι ίδιοι.
Ο Βενσάν Λιντόν είναι ο πατέρας, ο αδερφός και ο φίλος που όλοι μας ονειρευόμαστε. Τον βλέπουμε σαν έναν ειλικρινή, τίμιο και πολιτικά ενεργό άνθρωπο. Είναι ένας έντιμος άνδρας. Μόνο ένας ηθοποιός που έχει αυτή τη διάσταση, κάποιος τόσο ελκυστικός και γοητευτικός θα μπορούσε να υποδυθεί τον Ζακ Αρνό. Ο Ζακ Αρνό είναι ένας φανταστικός χαρακτήρας γιατί έχει όλες τις αντιθέσεις που υπάρχουν στον γενναιόδωρο και στον έχοντα καλές προθέσεις δυτικό που παίζει συνεχώς το χαρτί της πίστης για να σώσει τον κόσμο, να σώσει τη δική του εκδοχή για τον κόσμο. Δεν θα μπορούσα να κάνω αυτή την ταινία χωρίς τον Βενσάν Λιντόν. Μου πρόσφερε την εξυπνάδα του. Σε κάθε πλάνο μου επέτρεψε να αμφισβητώ τα πάντα. Ο σκηνοθέτης απέχει από το να είναι ο μοναδικός άνθρωπος με γνώση στο πλατό. Όλο και περισσότερο μοιράζομαι τις αμφιβολίες μου με τους ηθοποιούς μου. Στην αρχή μπορεί να τους τρομάξει λίγο αλλά μετά όλοι πιάνουν δουλειά και προτείνουν πράγματα. Είμαι πλέον ο άνθρωπος που όλοι έρχονται με ιδέες, τις ψάχνουμε και τις δοκιμάζουμε μαζί».
Έγραψαν για την ταινία:
«Ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις» λέει η παροιμία, και μάλλον δεν υπάρχει πιο ταιριαστή ατάκα για να περιγράψει την ταινία Λευκοί Ιππότες, ένα προκλητικό και διερευνητικό νέο δράμα από τον Βέλγο δημιουργό Γιοακίμ Λαφός, ο οποίος για άλλη μια φορά εξερευνά συναρπαστικά τις γκρίζες και ηθικά αμφίβολες ζώνες μέσα στις οποίες λειτουργούν πολλοί άνθρωποι».Jordan Mintzer, Hollywood Reporter
«Μια ομάδα Γάλλων «καλών ανθρώπων» τελικά αποδεικνύεται ότι δεν κάνουν ακριβώς το καλό στους Λευκούς Ιππότες, τη νέα ταινία του Γιοακίμ Λαφός που εμπνέεται από πραγματικά γεγονότα σχετικά με μια ΜΚΟ που περιέγραφε αλλιώς την αποστολή της, ενώ άλλες ήταν οι πραγματικές προθέσεις της. Ένα συγκλονιστικό πορτρέτο χαρακτήρων των οποίων οι πεποιθήσεις τελούν υπό αμφισβήτηση στο άβολο περιβάλλον της εμπόλεμης ζώνης της υποσαχάριας Αφρικής, καθιστά την ταινία ελκυστική όσο και συνταρακτική. Καθώς απελπισμένοι πρόσφυγες, προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη, χάνονται καθημερινά στη θάλασσα, αυτή η επίκαιρη ταινία θέτει ερωτήματα σχετικά με το ποιος αποφασίζει για μια καλύτερη ζωή για τους μη Δυτικούς». Lisa Nesselson, Screen
«Ο Λαφός είναι ένας συμπονετικός σκηνοθέτης που πιστεύει στην καλοσύνη της ανθρωπότητας όσο κι αν τα ελαττώματα της γίνονται ενοχλητικά εμφανή. Δεν έχει νόημα για εκείνον να καθοδηγεί τον θεατή ή να εκφράσει εμφανώς τη δική του κριτική. Η επιδέξια χρήση των κανόνων του θρίλερ για ένα τόσο αμφιλεγόμενο υλικό επιτρέπει στην ένταση να αναπτύσσεται αμείλικτα, ενώ το μυαλό παραμένει σε εγρήγορση μέχρι που έρχεται το τέλος που ξαφνιάζει και μας αφήνει να αναλογιστούμε αυτό το πορτρέτο των ορίων του φιλελευθερισμού σε δράση. Σε κάθε βήμα της γρήγορης πλοκής, ο Λαφός επίτηδες δίνει σημαντικές πληροφορίες στους ήρωες την ώρα που τις μαθαίνει και ο ίδιος ο θεατής, πρόκειται για μια άμεση πρόκληση να παραμείνει καθηλωμένος στη μεγάλη οθόνη». Ashley Clark, Sight and Sound
«Αυτή η μελέτη μιας απίθανης κατάστασης που συνεχώς χειροτερεύει εξελίσσεται με μια ήρεμη αποστασιοποίηση που φθάνει σε ένα κρεσέντο προς το τέλος, καθώς οι χαρακτήρες έρχονται αντιμέτωποι με τις πλήρεις συνέπειες των καλών προθέσεων που στράβωσαν. Το ταλέντο του Λαφός στην απεικόνιση της συγκρατημένης συναισθηματικής έντασης και της διφορούμενης ηθικής λειτουργεί πολύ καλά σε αυτή την εντυπωσιακή κι όμως σεμνή είσοδο του στη σκηνοθεσία σε μεγαλύτερο καμβά». Justin Chang, Variety
«Μια από τις καλύτερες ταινίες στο φετινό Φεστιβάλ του Τορόντο». Nick James, Sight and Sound
«Αυτή η ταινία είναι μια φανταστική παραβολή για τις πραγματικές σχέσεις μεταξύ της Αφρικής και της Ευρώπης». Le Point
«Με ξεκάθαρη σκηνοθεσία, χωρίς κόλπα του σασπένς, ο Λιντόν συγκλονιστικός στο ρόλο ενός σωτήρα που μεταμορφώνεται σε κλέφτη, το σενάριο στιλπνό και καθαρό… Όλα συναρπάζουν και παραμένουν στη σκέψη». Premiere
«Η ματιά του Λαφός δεν αφήνει καμία αμφιβολία σχετικά με τη διπροσωπία της προσωπικότητας του ήρωα του, αλλά δεν πρόκειται για έναν καθαρά κακό χαρακτήρα. Ο ήρωας αυτής της ταινίας περιπέτειας των καιρών μας είναι περισσότερο ένας άνθρωπος που τα γεγονότα τον ξεπερνούν παρά ένα μακιαβελικό σύμβολο του κακού». Les Inrockuptibles
***** Le Point, **** Premiere, **** aVoir-aLire, **** Les Inrockuptibles, **** Le Parisien, *** Paris Match, *** Telerama, *** Metro